 |
|
 |
|
Owenos
Dołączył: 29 Mar 2006
Posty: 28
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Sk-ce
|
|
 |
|
 |
|
 Wysłany: Czw 18:53, 30 Mar 2006 Temat postu: Środki stylistyczne - już więcej nie musisz szukać |
|
|
- epitet (określenie) – wyraz (przymiotnik, imiesłów, rzeczownik) określający rzeczownik, uwydatniający charakterystyczne, nieprzygodne cechy osób lub przedmiotów, uznawane za autora tekstu za szczególnie ważne ze względów treściowych lub uczuciowych. Mogą mieć charakter przenośny lub dosłowny
np.: niebieskie oczy, tańczący jastrząb, ziemia-matka
- antyteza – zestawienie dwóch przeciwstawnych znaczeniowo elementów w celu uzyskania silniejszego efektu, np.:
„Bóg się rodzi – moc truchleje...”
„Ma granice – nieskończony...”
- kontrast – przedstawienie zjawiska, zdarzenia, postaci za pomocą drugiego, zupełnie innego, przeciwstawnego, np. przy omawianiu brzydoty ukazuje się piękno, z żółwiem zestawiamy np. zająca. Dzięki zastosowaniu kontrastu prezentowany element świata przedstawionego jest bardziej wyraźny, uwydatniają się jego cechy charakterystyczne
- peryfraza (omówienie, opisanie) – zastąpienie nazwy przedmiotu, czynności, osoby lub cechy bardziej rozbudowanym opisem: charakterystyką, metaforą (np.: „wiatronogów rażące mnóstwo” – stado koni, „gwiazda ognista”- słońce). Peryfraza jest środkiem stylistycznym wykorzystywanym zarówno w utworach uroczystych jak i żartobliwych
- porównanie – zestawienie dwóch przedmiotów lub zjawisk ze względu na jakąś wspólną im cechę, która stanowi podstawę porównania. Odznacza się charakterystyczną budową - zespoleniem członów za pomocą łączników: jak, jako, jakby, jak gdyby, niby, ni to, na kształt, podobnie itp. Wyróżnia się porównania zwykłe, będące utartymi związkami frazeologicznymi (np. czerwony jak burak, pracowity jak mrówka, podobni jak dwie krople wody, drżeć jak liść), oraz porównania poetyckie, mające charakter oryginalny, zaskakujące odkryciem niezwykłych podobieństw między odległymi przedmiotami lub zjawiskami, np.
Ach, te dni jak zwierzęta mrucząc,
Jak rośliny są – coraz młodsza.
(K. K. Baczyński „Pioseneczka”)
Oprócz porównań prostych, zawierających dwa lub trzy wyrazy, spotyka się konstrukcje bardziej rozbudowane, tzw. porównania homeryckie (są one częste w „Iliadzie” i „Odysei”). Ich drugi człon stanowi rozwinięty opis lub obraz poetycki.
- apostrofa – bezpośredni zwrot do adresata utrzymany w uroczystym, podniosłym tonie (zazwyczaj w formie wykrzyknienia), np.:
„O długo modłom naszym będący na celu,
Znowuż do nas koronny znidziesz Lelewelu”.
- anafora – powtórzenie tego samego wyrazu lub połączenia wyrazowego na początku następujących po sobie zdań lub ich części, wersów, strof; przeciwieństwo epifory; np.:
Nie ma myśli – są tylko instynkta,
Nie ma pragnień – są tylko apetyty,
Nie ma życia – tylko trochę użycia
(H. Sienkiewicz „Mieszaniny literacko artystyczne”)
Anafora pełni trzy podstawowe funkcje:
· poetycką - koncentruje uwagę na tekście
· homologiczną – przynosi każdorazowo ten sam materiał dźwiękowy
· retardacyjną – opóźniająca pojawienie się nowych treści, wyprzedzanych przez powtórzenia anaforyczne
- epifora – powtórzenie tego samego wyrazu lub zwrotu na końcu kilku następujących po sobie wersów, zdań, członów zdania rozwiniętego; przeciwieństwo anafory, np.:
Dzwoni mi w duszy dzwoni,
Ściga mnie wszędzie, goni –
Jedno, jedyne słowo...
Wymówić go się boję,
Zagłuszę – wraca na nowo –
Jedno, jedyne słowo –
- To imię Twoje...
(Z. Dębicki „Jedno, jedyne słowo...”)
- metafora (przenośnia) – celowe zestawienie wyrazów, które uzyskują przez to inne znaczenie niż każdy z osobna, np. fale zbóż, gromobicie ciszy.
- pytanie retoryczne – zdanie ujęte w formie pytania na które nie oczekuje się odpowiedzi, stosowane w celu zwrócenia uwagi słuchacza na treść wypowiadaną przez autora lub dla nadania jej silniejszego zabarwienia uczuciowego
- wykrzyknienie (eksklamacja) – krótkie zdanie wykrzyknikowe wtrącone w tok wypowiedzi, wyrażające bardzo silną emocję, np. „Przeklęty, kto zasmuca matkę swoję!” (P. Skarga „Kazania sejmowe”). Eksklamacja często występuje w formie apostrofy.
- inwokacja (wezwanie) – rozwinięta apostrofa umieszczona na początku utworu, zwykle poematu epickiego, i zawierającego prośbę poety o natchnienie skierowaną do istoty nadprzyrodzonej, najczęściej muzy, np.: „Muza, męża wyśpiewaj, co święty gród Troi zburzywszy, długo błądził” (Homer „Odyseja”)
- groteska – przedstawienie jakiegoś zdarzenia, osoby w sposób silnie przejaskrawiony i wynaturzony przez kontrastowe zestawienia, mieszanie różnych stylów języka, łączenie realizmu z groteską, humoru z tragizmem. Narrator czy podmiot liryczny wyraźnie odcina się od tego, co przedstawia w groteskowy sposób.
- przerzutnia – zakończenie zdania w następnym wersie (niezgodność intonacji zdaniowej z intonacją wersową)
Powodzenia
Post został pochwalony 0 razy
|
|
FAQ 
